Energiegebruik en CO₂-emissie glastuinbouw in 2022 sterk beïnvloed door hoge energieprijzen

Hoge energieprijzen en de acties van glastuinbouwbedrijven om kosten te beheersen hebben in 2022 een grote invloed gehad op het energiegebruik en de CO₂-emissie van de sector. Het energiegebruik van de sector daalde sterk (-27%) en ook de CO₂-emissie nam fors af (-25%). Dit blijkt uit de Energiemonitor van de Nederlandse glastuinbouw 2022 van Wageningen Economic Research.

In 2022 nam totale CO₂-emissie van de glastuinbouw met een kwart af naar 4,9 Mton, een daling van bijna 1,7 Mton ten opzichte van 2021. De CO₂-emissie van de teelt per m² na temperatuurcorrectie nam sterker af dan de totale CO₂-emissie en kwam uit op 31,5 kg/m² (-30%). Omdat deze indicator geen invloed ondervindt van buitentemperatuur, sectorareaal en elektriciteitsverkoop heeft het lagere energiegebruik in deze indicator grotere invloed.

De daling van de CO₂-emissie is voor het overgrote deel toe te schrijven aan een lager energiegebruik per m². Ook werd op sectorniveau de CO₂-emissie gedempt door daling van de verkoop van elektriciteit met aardgas-wkk. Het grotere areaal in de Landbouwtelling, de afname van de inkoop van elektriciteit, de daling van het gebruik van duurzame energie en minder inkoop van niet-duurzame warmte van derden hadden een CO₂-emissieverhogende invloed.

Energiegebruik per m² sterk gedaald

Glastuinbouwbedrijven hebben in 2022 op de hoge energieprijzen gereageerd met verdere energiebesparing, aanpassing van teeltstrategieën, het optimaal benutten van flexibiliteit in energiebronnen en actief handelen op energiemarkten. Hierdoor daalde het energiegebruik van de Nederlandse glastuinbouw op sectorniveau in 2022 naar gemiddeld 0,8 GJ/m² (-29%). Daling van het energiegebruik per m² heeft een CO₂-emissieverlagende invloed.

Inkoop elektriciteit fors gedaald

Vooral ingegeven door hoge energieprijzen werd in 2022 energie selectief ingezet. Dit gold in het bijzonder voor de inzet van groeilicht. Door minder (soms ook niet) te belichten en energiebesparing te realiseren door onder meer traditionele HDN-lampen te vervangen door LED-systemen daalde de inkoop van elektriciteit met bijna 28%. Daling van de inkoop van elektriciteit heeft een CO₂-emissieverhogende invloed.

Verkoop elektriciteit afgenomen

Ingegeven door hoge energieprijzen was er door selectieve inzet van energie minder vraag naar warmte wat de productie van elektriciteit met aardgas-wkk beperkt. Hiertegenover waren er perioden dat de marktprijs voor aardgas ondanks de hoge prijzen relatief lager was dan de elektriciteitsprijs. Hierdoor was de sparkspread voor elektriciteitsverkoop met wkk van de tuinders in die perioden gunstig. Per saldo daalde de verkoop met bijna 9%. Daling van de verkoop van elektriciteit met aardgas-wkk heeft een CO₂-emissieverlagende invloed.

Inkoop warmte scherp gedaald

De inkoop van niet-duurzame warmte van derden (exclusief duurzame warmte, dat valt onder duurzame energie) was in 2022 fors minder dan 2021. Deze daling van bijna 30% kwam door de selectieve inzet van energie en het relatief warme jaar enerzijds, anderzijds door een verschuiving van inkoop van warmte naar eigen productie van warmte met wkk in beheer van de tuinders. Daling van de inkoop van warmte heeft een CO₂-emissieverhogende invloed.

Gebruik duurzame energie gedaald

Het gebruik van duurzame energie nam voor het eerst af. In 2022 daalde het absolute gebruik van duurzame energie met ruim 8%. Het gebruik van duurzame energie nam enerzijds af door het selectieve energiegebruik door de glastuinbouw en de hogere productiekosten van duurzame energie als gevolg van de hoge energieprijzen. Anderzijds werd vaker dan eerdere jaren wanneer dit mogelijk was warmte van aardgas-wkk gebruikt in plaats van duurzame warmte als dit financieel aantrekkelijker was. Daling van het gebruik van duurzame energie heeft een CO₂-emissieverhogende invloed.

Areaal opnieuw toegenomen

Het areaal kassen in de CBS Landbouwtelling is in 2022 net als in 2019, 2020 en 2021 toegenomen. Deze groei volgt na een periode van dalend areaal van 2010 tot en met 2018. De groei van ruim 2% was in 2022 kleiner dan in 2021. De toename van het areaal heeft een CO₂-emissieverhogende invloed.

Wageningen Economic Research maakt de Energiemonitor van de Nederlandse glastuinbouw in opdracht van de Stichting Kennis in je Kas van de glastuinbouwsector en het Ministerie van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit.